ബി.ജെ.പിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള രണ്ടാം എന്.ഡി.എ സര്ക്കാരിന്റെ പുതിയ രാഷ്ട്രീയ ചുവടുവെപ്പുകളില് അത്യധികം പ്രതിരോധത്തിലായിരിക്കുകയാണ് രാജ്യത്തെ പ്രധാന പ്രതിപക്ഷമായ കോണ്ഗ്രസ് എന്നതില് സംശയമില്ല. കേന്ദ്ര സര്വകലാശാലകളെയടക്കം ഗുണ്ടാ സംഘങ്ങളെയും സംഘ്പരിവാര് കയ്യാളുകളെയും അയച്ച് അടിച്ചൊതുക്കാനുള്ള ആര്.എസ്.എസ് നീക്കത്തിന് എങ്ങനെ കടിഞ്ഞാണിടുമെന്ന ആശങ്കയിലാണ് മുതിര്ന്ന പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളടക്കം.
രാജ്യമൊട്ടാകെ പൗരത്വ നിയമ വിരുദ്ധ സമരം അലയടിക്കുകയും പുതിയ നേതാക്കള് ഉയര്ന്നു വരികയും ചെയ്തിട്ടും സോണിയ ഗാന്ധിയും രാഹുല് ഗാന്ധിയും പ്രക്ഷോഭത്തിന്റെ മുന്നിരകളിലെങ്ങുമില്ല എന്നത് കോണ്ഗ്രസിനെ അത്ര ചെറുതായല്ല തളര്ത്തുന്നത്. എന്നാല് 2019-ലെ ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി രാഷ്ട്രീയമുഖത്തേക്ക് കയറിവന്ന പ്രിയങ്കാ ഗാന്ധി ഈ പ്രതിസന്ധിയെ എങ്ങനെ നേരിടണമെന്നതില് കോണ്ഗ്രസിന് മാതൃകയാവുകയാണ്.
പൗരത്വ നിയമത്തിനെതിരെയുള്ള പ്രതിഷേധങ്ങളെ ഏറ്റവും ക്രൂരമായി അടിച്ചമര്ത്തിയത് യോഗി ആദിത്യനാഥിന്റെ ഉത്തര്പ്രദേശിലായിരുന്നു. അവിടെ പ്രതിഷേധങ്ങള്ക്ക് പിന്തുണയുമായി പല സ്ഥലങ്ങളിലും പ്രിയങ്കാ ഗാന്ധി നേരിട്ട് രംഗത്തെത്തി. ഡിസംബര് 20, 21 ദിവസങ്ങളിലെ പ്രതിഷേധങ്ങള്ക്കിടെ പൊലീസ് നടത്തിയ അക്രമത്തില് യു.പിയില് മാത്രം 21 പേരാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്. കൊല്ലപ്പെട്ട എല്ലാവരുടെയും വീടുകള് പ്രിയങ്ക സന്ദര്ശിച്ചു. പത്ര തലക്കെട്ടുകളില് കോണ്ഗ്രസിന്റെ പോസ്റ്റര് ഗേള് ആയി പ്രിയങ്ക നിറഞ്ഞു നിന്നു.
പ്രിയങ്കയുടെ രാഷ്ട്രീയ എന്ട്രി
2019-ലെ ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപനത്തോടെയായിരുന്നു പ്രിയങ്ക മുഖ്യധാരാ രാഷ്ട്രീയത്തില് സജീവമായത്. രാഹുല് ഗാന്ധിയാണ് തന്റെ റോള് മോഡലെന്ന പ്രഖ്യാപത്തോടെയായിരുന്നു പ്രിയങ്കയുടെ എന്ട്രി. എന്നാല് പ്രായോഗിക രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് കണ്ണോടിച്ചാല്, പ്രിയങ്ക രാഹുലിനുമപ്പുറത്തേക്ക് വളര്ന്നു എന്ന് വ്യക്തമാണ്.
പ്രിയങ്ക രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ബാലപാഠങ്ങള് പഠിച്ചത് മധ്യപ്രദേശ് മുന് മുഖ്യമന്ത്രിയും മുതിര്ന്ന കോണ്ഡഗ്രസ് നേതാവുമായ ദിഗ് വിജയ സിങിലൂടെയാണെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കുംവിധമാണ് അവരുടെ പ്രവര്ത്തനങ്ങള്.
യു.പിയിലെ മാറി വന്ന കുത്തൊഴുക്കില് ഉലഞ്ഞുപോയ കോണ്ഗ്രസിനെ രക്ഷിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങള് നടത്തിയത് ദിഗ് വിജയ സിങായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങളിലൂടെയാണ് 2009-ലെ ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് കോണ്ഗ്രസിന് മുഖം മിനുക്കാനായത്. ദല്ഹിയിലെ ബട്ലാ ഹൗസ് ഏറ്റുമുട്ടല് വ്യാജമാണെന്ന് ദിഗ് വിജയ സിങ് ശക്തമായി വാദിച്ചതും ഭീകരവാദ കേസുകളില്പെടുത്തി അസംഖഡിലെ മുസ്ലിം ചെറുപ്പക്കാരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്തപ്പോള് അവരുടെ വീടുകളില് നേരിട്ടെത്തിയതും ഈ അവസരത്തില് ഓര്മ്മിക്കേണ്ടതാണ്.
2008-ന്റെ അവസാന പാദത്തില് ബട്ല ഹൗസ് ഏറ്റുമുട്ടലില് എടുത്ത നിലപാടുകളായിരുന്നു 2009-ലെ ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് ദിഗ് വിജയ സിങിന് വോട്ടുകളായി ലഭിച്ചത്. അദ്ദേഹം സ്വീകരിച്ച നിലപാടുകള് യഥാര്ത്ഥത്തില് തുണയായത് കേന്ദ്രത്തില് യു.പി.എ സര്ക്കാരിനായിരുന്നു. തുടര്ന്ന് മന്മോഹന്സിങിന് അനുകൂലമായ ഭരണ തരംഗമുണ്ടായി.
യു.പിയിലെ അതി സങ്കീര്ണമായ ജാതി രാഷ്ട്രീയത്തിലും സിങ് കൃത്യമായ നിലപാടെടുത്തിരുന്നു. എ.ഐ.സി.സി സെക്രട്ടറിയായിരിക്കെ ഉത്തര്പ്രദേശിന്റെ ചുമതല കൂടിയുണ്ടയിരുന്ന സിങ് മുസ്ലിം രാഷ്ട്രീയ ഏകീകരണത്തില് വ്യക്തമായ പങ്കുവഹിച്ചു.
യു.പിയിലെ 19 ശതമാനം വരുന്ന മുസ്ലിം വിഭാഗങ്ങളെ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ദിഗ് വിജയ സിങിന്റെ രീതി തന്നെയാണ് പ്രിയങ്ക ഏറ്റെടുത്തിരിക്കുന്നത്. രാഹുലിന്റെ കീഴില് അപ്രസക്തമായിരുന്ന സിങിന്റെ രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രം പ്രിയങ്ക പക്ഷേ, പ്രാധാന്യത്തോടെ പരിഗണിക്കുന്നതായി കാണാം.
2022-ലേക്കുള്ള രാഷ്ട്രീയ കരുനീക്കങ്ങള്
ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം പ്രിയങ്ക ഉത്തര്പ്രദേശില് സജീവമാണ്. 2022 ലെ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മുന്നില് കണ്ട് 403 മണ്ഡലങ്ങളിലും ജാതി സമവാക്യത്തിലൂന്നിയ പ്രവര്ത്തനങ്ങളിലൂടെ മുസ്ലിം വോട്ടുകളും ബ്രാഹ്മിണ്, ദളിത്, ഒ.ബി.സി വോട്ടുകളും നേടാനാണ് പ്രിയങ്കയുടെ ശ്രമം. ഇതിനായുള്ള പ്രിയങ്കയുടെ നീക്കമാണ് അവരുടെ പ്രവര്ത്തനങ്ങളില് ഏറെ മികച്ചതെന്ന് വ്യക്തമാണ്. പരമ്പരാഗത വോട്ടുകള് തിരിച്ചുപിടിച്ച് പഴയ പ്രതാപത്തിലേക്ക് കോണ്ഗ്രസിനെ ഉയര്ത്തുകയാണ് പ്രിയങ്ക ഏറ്റെടുത്തിരിക്കുന്ന ദൗത്യം.
പ്രിയങ്കയുടെ രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങള്
രാഹുലടക്കമുള്ള കോണ്ഗ്രസ് നേതാക്കളില്നിന്നും വിഭിന്നമായി മതന്യൂനപക്ഷങ്ങളെ പരിഗണിക്കുന്നതില് അനാവശ്യ ജാഗ്രത പുലര്ത്താത്ത പ്രിയങ്കാ ഗാന്ധി, സംസ്ഥാനത്തെ 19 ശതമാനം വരുന്ന മുസ്ലിം ജനസംഖ്യയോട് ചേര്ന്നുനിന്നാണ് കണക്കുകൂട്ടലുകള് നടത്തുന്നത്. ഇതിനായി ഉത്തര്പ്രദേശില്നിന്നും പ്രിയങ്ക തെരഞ്ഞെടുത്തത് ഇമ്രാന് മസൂദിനെയാണ്.
സഹാരണ്പൂരില് കോണ്ഗ്രസ് സ്ഥാനാര്ത്ഥിയായി ഇമ്രാന് മസൂദിനെ നിര്ത്തുന്നതിലും പ്രിയങ്കയ്ക്ക് ആശങ്കയൊന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനാര്ത്ഥിയായിരുന്ന നരേന്ദ്രമോദിക്കെതിരായ മസൂദിന്റെ വിവാദ പരാമര്ശത്തോടുകൂടി രാഹുല് ഗാന്ധി പ്രചരണ റാലിയില്നിന്നും വിട്ടുനിന്നിരുന്നു. അതേസമയം പ്രിയങ്കയാവട്ടെ, റോഡ് ഷോയ്ക്കുതന്നെ നേതൃത്വം കൊടുക്കുകയാണ് ചെയ്തത്.
ഒ.ബി.സി നേതാവായ അജയ് കുമാര് ലല്ലുവിനെ കോണ്ഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റാക്കുക വഴി 45 ശതമാനത്തോളമുള്ള ഒ.ബി.സി വോട്ടുകളെ വരുതിയിലാക്കാനും പ്രിയങ്ക കരുക്കള് നീക്കുന്നു.
ബി.എസ്.പിയുടെ പ്രധാന വോട്ടുബാങ്കായ, സംസ്ഥാനത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ 21 ശതമാനം വരുന്ന, ദളിത് വിഭാഗമാണ് പ്രിയങ്ക ലക്ഷ്യമിടുന്ന മറ്റൊരു കൂട്ടര്. ബി.എസ്.പിയിലേക്ക് ചേക്കേറിയ ദളിത് വിഭാഗങ്ങള്ക്കിടയിലുണ്ടായിരുന്ന കോണ്ഗ്രസിന്റെ പരമ്പരാഗത വോട്ടുകള് തിരിച്ചുപിടിക്കുക എന്ന കടമ്പയും പ്രിയങ്കയ്ക്ക് മുന്നിലുണ്ട്.
യോഗി ആദിത്യനാഥ് സര്ക്കാരിനെ പ്രതിരോധത്തിലാക്കി ബ്രാഹ്മണ വോട്ട് ബാങ്ക് കൈക്കലാക്കാനുള്ള ശ്രമവും പ്രിയങ്ക നടത്തുന്നുണ്ട്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ പത്ത് ശതമാനം വരുന്ന ബ്രാഹ്മിണ് വോട്ടുകളാണ് അവര് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. ആചാര്യ പ്രമോദ് കൃഷ്ണമിനെ കളത്തിലിറക്കി ഈ വോട്ടുബാങ്ക് നേടിയെടുക്കാനുള്ള നീക്കങ്ങളും അണിയറയില് ഒരുങ്ങുന്നുണ്ട്.
തന്ത്രങ്ങള് മെനയുന്നതില് ഇവര്ക്കൊപ്പം പ്രിയങ്കയുടെ കൂടെയുള്ളത് മുന് കേന്ദ്രമന്ത്രി ജിതിന് പ്രസാദയും സി.പി.ഐ.എം.എല്ലിന്റെ വിദ്യാര്ത്ഥി സംഘടനയായ ഐസയുടെ മുന് വിദ്യാര്ത്ഥി നേതാവായ സന്ദീപ് സിങുമാണ്. സന്ദീപ് സിങാണ് രാഷ്ട്രീയത്തില് പ്രിയങ്കയുടെ ഉപദേശകനും സന്തത സഹചാരിയും. തനിക്ക് രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങള് മെനഞ്ഞു നല്കിയിരുന്ന സന്ദീപിനെ രാഹുല് ഗാന്ധി പ്രിയങ്കയ്ക്കുവേണ്ടി ഗോഥയില് രാഷ്ട്രീയ പരിശീലനത്തായി വിട്ടുനല്കുകയായിരുന്നു.
പ്രിയങ്കയുടെ മുസ്ലിം രാഷ്ട്രീയം യോഗിയുടെ യു.പിയില് വിലപ്പോകുമോ എന്നതാണ് അടുത്ത ചോദ്യം.
ഇതിനുള്ള ഉത്തരമായി പ്രിയങ്ക പ്രവര്ത്തനങ്ങള് യു.പിയില് താഴെത്തട്ടില്നിന്നുതന്നെ ആരംഭിച്ചുകഴിഞ്ഞെന്നാണ് പുറത്തുവരുന്ന റിപ്പോര്ട്ടുകള്. അഖിലേഷ് യാദവിന്റെ ചാരുകസേര രാഷ്ട്രീയത്തില് നിരാശരായിക്കുന്ന മുസ്ലിം വോട്ടുകള് പ്രിയങ്കയെ സ്വാഗതം ചെയ്തേക്കുമെന്നാണ് സൂചനകള്. പ്രിയങ്കയുടെ പ്രതീക്ഷയും അതുതന്നെയാണ്.
2022-ലെ യു.പി നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി കോണ്ഗ്രസിനെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാന് പ്രിയങ്ക ഒരുപാട് വിയര്പ്പൊഴുക്കേണ്ടതുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞടുപ്പില് കോണ്ഗ്രസിന് ലഭിച്ചത് ഏഴ് സീറ്റുകള് മാത്രമായിരുന്നു. 2012ല് 28 സീറ്റുകളുണ്ടായിരുന്ന പാര്ട്ടിയാണതെന്ന് ഓര്ക്കണം. കഴിഞ്ഞ നാല് ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് ഉത്തര്പ്രദേശില്നിന്നും പാര്ലമെന്റിലെത്തിയ എം.പിമാരുടെ എണ്ണം പരിശോധിച്ചാല് കോണ്ഗ്രസ് യു.പിയില് എത്രത്തോളം അപ്രസക്തമായിപ്പോയിരിക്കുന്നു എന്ന് വ്യക്തമാകും.
ഇതിനെ തിരുത്തിയെഴുതാനാണ് രാഹുല് പ്രിയങ്കയെ യു.പിയിലേക്കയച്ചത്. എന്നാല്, തുടക്കക്കാരിയായ പ്രിയങ്കയ്ക്ക് ആദ്യ ഘട്ടമെന്ന നിലയില് ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് വലിയ നേട്ടം കൈവരിക്കാനായില്ല. യു.പിയില്നിന്നും കോണ്ഗ്രസിന്റെ ഒരു എം.പിമാത്രമാണ് പാര്ലമെന്റിലേക്കെത്തിയത്.
എന്നാല് പ്രിയങ്ക പിന്നീട് നടത്തിയ തീരുമാനങ്ങളിലേക്ക് ഒരു വിശകലനം നടത്തിയാല് ആ ശ്രമങ്ങളൊന്നും അസ്ഥാനത്തായില്ല എന്ന് വ്യക്തമാകും. ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലെ പാളിച്ചയ്ക്ക് ശേഷവും പ്രിയങ്ക യു.പിയില്ത്തന്നെ തുടര്ന്നു. എവിടെയാണ് പാളിച്ച എന്ന് പരിശോധന നടത്തി. പ്രവര്ത്തകരെ ചേര്ത്തുനിര്ത്തി.
ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് പിന്നാലെ നടന്ന ഉപതെരഞ്ഞെടുപ്പില് കോണ്ഗ്രസ് മികച്ച വിജയം നേടി. ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലെ 6.25 വോട്ട് ശതമാനത്തില് നിന്ന് 11.7 ശതമാനത്തിലേക്കാണ് മാസങ്ങള്ക്കകം കോണ്ഗ്രസ് വളര്ന്നത്. ബി.എസ്.പിയുടെ കോട്ടകളിലെല്ലാം തന്നെ കോണ്ഗ്രസ് വ്യക്തമായ ആധിപത്യം നേടി.