സി.കെ വിശ്വനാഥ്‌
സമരകാലത്ത് ജനിക്കുകയും കൗമാരവും യൗവ്വനവും സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര കേരളീയാവസ്ഥയിലെ ദളിത്-കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ആത്മാഭിമാന മുന്നേറ്റങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം സഞ്ചരിക്കുകയും പിന്നീട് പാരിസ്ഥിതിക ജനാധിപത്യ സമരങ്ങളിലെ മുന്നളിപ്പോരാളിയായി മാറുകയും ചെയ്ത ഒരു ജൈവ ബുദ്ധിജീവിയാണ് പൊക്കുടന്‍. അയിത്തം മുതല്‍ പരിസ്ഥിതി വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിശാലമായ ഇടപെടലുകള്‍ ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ ദേശനിര്‍മ്മാണ പ്രക്രിയയിലെ ഒരു ദളിത് ജീവിതത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളാണ്. പൊക്കുടന്‍ ഉയര്‍ത്തിയ ചോദ്യങ്ങളെല്ലാം തന്നെ ഈ കീഴാളജീവിതത്തിന്റെ ഉയിര്‍ത്തെയുന്നേല്‍പ്പുകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടാണ് കിടക്കുന്നത്.
ഓരോ രണ്ട് മണിക്കൂറിനുള്ളില്‍ രണ്ട് ദളിതര്‍ വീതം ആക്രമിക്കപ്പെടുന്നുവെന്നും ദിവസവും മൂന്ന് ദളിത് സ്ത്രീകള്‍ ബലാല്‍സംഗം ചെയ്യപ്പെടുന്നുവെന്നും, രണ്ട് ദളിത് സ്ത്രീകള്‍ കൊല്ലപ്പെടുന്നുവെന്നുമാണ്് മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നത്. പൊക്കുടന്റെ “എന്റെ ജീവിതം” എന്ന പുസ്തകം ഇത്തരം കേരളീയ ജീവിതത്തിന്റെ ഒരു ദളിത് ചിത്രം വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്.
നിരന്തരം വേട്ടയാടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ ദളിത് ജീവിതത്തെ നിരന്തര പോരാട്ടത്തിലൂടെ മാത്രമേ കരുപ്പിടുപ്പിക്കാന്‍ സാധിക്കുകയുള്ളൂവെന്ന തിരിച്ചറിവായിരുന്നു പൊക്കുടന്റെ ജീവിതം. നിരന്തരം സഹിക്കേണ്ടിവരുന്ന അപമാനങ്ങളും, മര്‍ദ്ദനങ്ങളും, തടവു ശിക്ഷകളും ഒളിവ് ജീവിതവുമെല്ലാം തന്നെ ദളിത് ആത്മാഭിമാന രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിന് അനിവാര്യമാണ് എന്നത് ഇന്ത്യയിലെങ്ങും അടുത്തകാലത്ത് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ദളിത് ആത്മകഥകളും ജീവചരിത്രഗ്രന്ഥങ്ങളും വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുള്ളതാണ്. സ്‌കൂളില്‍ പോകാന്‍, പൊതുകിണറില്‍ നിന്ന് വെള്ളമെടുക്കാന്‍, വസ്ത്രം ധരിക്കാന്‍, ആധുനിക പൗരനായിരിക്കാന്‍ വേണ്ടി ഇന്ത്യന്‍ ദേശരാഷ്ട്രം നല്‍കുന്ന അവകാശ ക്ഷേമപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെ അട്ടിമറിക്കാനും അത്തരം ശ്രമങ്ങളെ ആധിപത്യം പുലര്‍ത്തുന്ന ജാതി-വര്‍ഗ്ഗ വിഭാഗങ്ങള്‍ക്ക് അനുകൂലമായി തിരിച്ചുവിടുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കെതിരെയുള്ള ചെറുത്തുനില്‍പ്പുകളാണ് ഈ ദളിത് ആത്മകഥകളുടെയും ജീവചരിത്രങ്ങളുടെയും പ്രത്യേകതകള്‍. പൊക്കുടന്റെ ജീവിതവും ഈ യാഥാര്‍ത്ഥ്യത്തെ പൂര്‍ണ്ണമായും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നതാണ്.
അംബേദ്കറിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കുന്നതില്‍ വന്ന ഈ പരാജയം കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് വര്‍ഗ്ഗ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ സാമൂഹ്യനീതിക്ക് വേണ്ടിയുള്ള സമരങ്ങളെ ദുര്‍ബലമാക്കുകയാണുണ്ടായത്. അംബേദ്കറും അയ്യങ്കാളിയും ദളിത് രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ മുഖമുദ്രകളായിരുന്നു. സാമൂഹ്യ ജനാധിപത്യം രാഷ്്ട്രീയ ജനാധിപത്യത്തോളം തന്നെ പ്രാധാന്യമുളളതായിരുന്നു എന്ന അംബേദ്കറിന്റെ നിലപാട് പൊക്കുടന്‍ അടിവരയിടുന്നത് കാണാം. പൊതുസമൂഹവും ദളിത് ജീവിതവും തമ്മിലുണ്ടാകേണ്ട ആരോഗ്യകരമായ ബന്ധത്തെ തിരിച്ചറിയുന്നതില്‍ പലപ്പോഴും പരാജയപ്പെടുകയായിരുന്നു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് കര്‍ഷക പ്രസ്ഥാനം എന്ന് പൊക്കുടന്‍ തിരിച്ചറിയുന്നത് എസ്. ജി. സര്‍ദേശായി അടക്കമുള്ള ഇന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തരായ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സൈദ്ധാന്തികര്‍ ആവര്‍ത്തിച്ചു പ്രഖ്യാപിച്ച ഇന്ത്യയിലെ വര്‍ഗ്ഗവിശകലനത്തിന്റെ പരിമിതിയായിരുന്നു എന്ന രീതിയില്‍ തന്നെയാണ്. അംബേദ്കറെ മനസ്സിലാക്കുന്നതില്‍ പരാജയപ്പെട്ടത് എസ്. സര്‍ദേശായി സ്വയം വിമര്‍ശനമായി വിലയിരുത്തുന്നുണ്ട്.
ഇന്ത്യയിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് കര്‍ഷകപ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും ആധിപത്യമേഖലയിലെ കര്‍ഷകത്തൊഴിലാളി- കര്‍ഷക സമരങ്ങളിലെ മുന്നണിപ്പോരാളിയായി, അതിന്റെ മുന്നേറ്റങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം തീവ്രമായി മുഴുകിയ ഒരു കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ്, പിന്നീട് പാരിസ്ഥിക ജനാധിപത്യത്തിലേക്ക് തന്റെ ജീവിതം പരിവര്‍ത്തിക്കുകയായിരുന്നു. ജനാധിപത്യം പുലര്‍ത്തിയ പ്രൊമിത്യൂസിയന്‍ സങ്കല്‍പ്പത്തില്‍ നിന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞ് പിന്‍വാങ്ങുന്നതിന്റെ ഒരു യാഥാര്‍ത്ഥ്യം പൊക്കുടന്റെ ജീവിതത്തിലുണ്ട്. ലെസക് കോലക്കോവ്‌സ്‌കി എന്ന പോളിഷ് ചിന്തകന്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രസിദ്ധമായ Main Currents of Marxsm എന്ന കൃതിയിലാണ് മാര്‍ക്‌സിന്റെ പ്രൊമിത്യൂസിയന്‍ സങ്കല്‍പ്പത്തെ നിഷിധമായി വിമര്‍ശിക്കുന്നത്.
മനുഷ്യജീവിതത്തെ മാര്‍ക്‌സ് നിര്‍വ്വചിച്ചത് കൂടുതലും സാമൂഹ്യമായിട്ടായിരുന്നു എന്നും മനുഷ്യാവസ്ഥയുടെ പ്രകൃതിജീവിതാവസ്ഥയെ മാര്‍ക്‌സ് അവഗണിച്ചു എന്നുമായിരുന്നു കോലക്കോവ്‌സ്‌കിയുടെ വിമര്‍ശനം. ഇത് സോവിയറ്റ്-കിഴക്കന്‍ യൂറോപ്യന്‍ രാജ്യങ്ങളില്‍ ആധിപത്യം പുലര്‍ത്തപ്പെട്ട ഒരു യാഥാര്‍ത്ഥ്യമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിനുള്ളളില്‍ ഈ പ്രൊമിത്യൂസിയന്‍ സങ്കല്‍പ്പം അതിശക്തമാം വിധം നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ട്. കണ്ടല്‍ക്കാടുകള്‍ ഭക്ഷ്യയോഗ്യമാണോ എന്നാണ് പൊക്കുടനോട് ഉന്നയിച്ചിരുന്ന ഒരു ചോദ്യം.
പാരിസ്ഥിതിക നാശം ഏറ്റവും ആഴത്തില്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞ ഒരു കാലഘട്ടത്തില്‍ കണ്ടല്‍ച്ചെടികളുടെ പ്രാധാന്യം എത്രയോ മുന്‍പ് തന്നെ പൊക്കുടന്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു. അതിനു വേണ്ടി നേരിടേണ്ടി വന്ന പീഡനങ്ങളെ മറികടന്നുകൊണ്ട് മുന്നോട്ടുപോകാന്‍ തയ്യാറായത് കേരളീയ പാരിസ്ഥിതിക ജനാധിപത്യ സമരങ്ങളിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ലാണ്. കാറല്‍ മാര്‍ക്‌സ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യകാല കൃതികളില്‍ ( പെന്‍ഗ്വിന്‍ 1974) പറയുന്ന യാഥാര്‍ത്ഥ്യം “മനുഷ്യന്‍ പ്രകൃതിയില്‍ നിന്നാണ് ജീവിക്കുന്നത്, പ്രകൃതിയാണ് അവന്റെ ശരീരം, മനുഷ്യന്‍ മരിക്കാതിരിക്കണമെങ്കില്‍ പ്രകൃതിയുമായി നിരന്തരം സമരം നടത്തി കൊണ്ടിരിക്കണം.” പൊക്കുടനിലെ പരിസ്ഥിതി പ്രവര്‍ത്തകന്‍ ഈ യാഥാര്‍ത്ഥ്യം ഏതൊരു ഇടതുപക്ഷ-കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ബുദ്ധിജീവിയെക്കാള്‍ മനസ്സിലായിരുന്നു എന്നതാണ് യാഥാര്‍ത്ഥ്യം.
പ്രകൃതിവിരുദ്ധമായ പ്രൊമിത്യൂസിയന്‍ നിലപാടുകള്‍ അതിഭീകരമായ പ്രകൃതിദുരന്തങ്ങള്‍ക്ക് കാരണമാകുകയും മനുഷ്യജീവിതത്തെ ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്നു തന്റെ ജൈവവ്യക്തിത്വത്തിലൂടെ കണ്ടെത്തുകയായിരുന്നു. പുഴകളും കിളികളും ചെടികളും മനുഷ്യനും എല്ലാംചേര്‍ന്നതാണ് ജീവിതമെന്ന യാഥാര്‍ത്ഥ്യം. അല്ലാതെ ഏകപക്ഷീയമായ മനുഷ്യകേന്ദ്രീകരണത്തിലൂടെയുള്ള പ്രകൃതിയുടെ ചൂഷണമല്ല എന്നുള്ളതാണിത്. റോസാ ലംസംബര്‍ഗ് തന്റെ ജയില്‍ ജീവിതത്തിനിടയിലും ഉല്‍ക്കണ്ടപ്പെട്ടത് കിളികള്‍ക്ക് ജര്‍മ്മനിയില്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന വിഭവങ്ങളെ കുറിച്ചായിരുന്നു. ഇത്തരമൊരു പാരിസ്ഥിതികമായ തിരിച്ചറിവ് പൊക്കുടന്‍ തന്റെ ദളിത് ആത്മാഭിമാന ജീവിതത്തില്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞുഎന്നതാണ് പ്രാധാന്യമാകുന്നത്. ഇതുതന്നെയാണ് ഇന്നു “അമ്മ ഭൂമിയുടെ രാഷ്ട്രീയം”(Mother Earth Politics) എന്ന് ആഗോളതലത്തില്‍ അറിയപ്പെടുന്നത്. പൊക്കുടന്‍ നിറവേറ്റുന്നത് ഈ രാഷ്ട്രീയ ദൗത്യമാണ്. ഒരേ സമയം ഏറ്റവും പ്രാദേശികമാകുമ്പോള്‍ തന്നെ ഏറ്റവും സാര്‍വ്വദേശീയവുമാവുന്ന ഒരു രാഷ്ട്രീയ പാരിസ്ഥിതിക സാമുദായിക രാഷ്ട്രീയം.