നിലവിലുള്ള ഭരണകൂടത്തെ ജനകീയ മുന്നേറ്റത്തിലൂടെ തകര്ത്തെറിഞ്ഞുവെന്നതാണ് ആദ്യ നോട്ടത്തില് കണ്ണില് പെടുന്ന ഉത്തരം. ഇങ്ങനെ തകര്ക്കപ്പെട്ട ഭരണകൂടത്തിന് പകരമായി രാഷ്ട്രീയ അധികാരം കൈക്കലാക്കിയ ഇസ്ലാമിസ്റ്റുകള് എന്ന് സ്വയം വിശേഷിപ്പിക്കുന്നവര് ഇത് അവരുടെ വിജയമാണെന്ന് അവകാശപ്പെടാറുണ്ട്.[]
[]തങ്ങള് മുന്നോട്ട് വെക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യയശാസ്ത്രം ശരിയെന്ന് തെളിഞ്ഞതിന്റെ ഒറ്റപ്പേരാണ് മുല്ലപ്പൂവെന്നും അവര് വിളിച്ചു കൂവുന്നു. ഈ കോലാഹലങ്ങള്ക്കിടയില് യഥാര്ത്ഥ വസ്തുതകള് മുങ്ങിപ്പോകുകയാണ് സത്യത്തില് സംഭവിച്ചത്.
ഈ ജനകീയ മുന്നേറ്റങ്ങളിലെ രാഷ്ട്രീയ ഉള്ളടക്കം പരമിതമായിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയമായ അവകാശങ്ങള്ക്കുവേണ്ടിയായിരുന്നില്ല അവര് തെരുവിലിറങ്ങിയത്. നിലവിലുള്ളതിനെ തകര്ത്തെറിഞ്ഞിട്ട് എന്താണ് സ്ഥാപിക്കേണ്ടത് എന്നത് സംബന്ധിച്ച് ഒരു ധാരണയോ നേതാവോ പ്രത്യയശാസ്ത്രമോ അവര്ക്കുണ്ടായിരുന്നില്ല.
അവരുടെ ഉത്കണ്ഠകള് മുഴുവന് സാമ്പത്തികമായിരുന്നു. ടുണീഷ്യയിലേക്കും ഈജിപ്തിലേക്കും പ്രത്യയശാസ്ത്ര ബാധ്യതകളില്ലാതെ ഒന്നു നോക്കിയാല് ഇത് മനസ്സിലാകും. നവലിബറല് സാമ്പത്തിക നയം വരുത്തിവെച്ച തൊഴില് പ്രതിസന്ധിയായിരുന്നല്ലോ ടുണീഷ്യയില് പ്രക്ഷോഭത്തിന് തിരികൊളുത്തിയത്.
മുഹമ്മദ് ബൗസിസ് എന്ന ഉന്തുവണ്ടിക്കച്ചവടക്കാരന് അഭ്യസ്തവിദ്യനായിരുന്നു. അവന് പഠിപ്പിനൊത്ത പണിയില്ല. എങ്ങെനെയെങ്കിലും പണിയെടുത്ത് ജീവിക്കാമെന്ന് വെച്ചാല് ലൈസന്സ്, തൊഴില് കാര്ഡ് തുടങ്ങിയ ആയുധങ്ങളുമായി സര്ക്കാറെത്തും, പോലീസിന്റെ രൂപത്തില്.
വരും നാളുകള് ഈജിപ്തിന് നിര്ണായകമാണ്. അമേരിക്കയില് നിന്ന് കോടിക്കണക്കിന് ഡോളര് കൈപ്പറ്റുന്ന സൈന്യമാണ് നാടുഭരിക്കുന്നത്.
സ്വന്തം വിഭവങ്ങള് മുഴുവന് ബഹുരാഷ്ട്ര കുത്തകകളുടെ ലാഭേച്ഛക്ക് വിട്ടു കൊടുത്ത്, അവര്ക്കായി ഉദാരവത്കരിച്ച്, അവര്ക്ക് വേണ്ടി സാമ്പത്തിക നയങ്ങള് ആവിഷ്കരിച്ച്, അവരുടെ സംരക്ഷണയില് ഭരണത്തില് കടിച്ചു തൂങ്ങിയ ബിന് അലിമാരെയാണ് ജനം വലിച്ച് താഴെയിട്ടത്.
നവലിബറല് സാമ്പത്തിക നയങ്ങള്ക്കും അതുത്പാദിപ്പിക്കുന്ന ചങ്ങാത്തങ്ങള്ക്കുമെതിരെയായിരുന്നു തഹ്രീര് ആര്ത്തിരമ്പിയത്. എന്നാല് അത് ഭരണം പിടിക്കാനായിരുന്നുവെന്ന് പരാവര്ത്തനം ചെയ്തത് ആരാണ്? ടുണീഷ്യയില് അന്നഹ്ദ, ഈജിപ്തില് മുസ്ലിം ബ്രദര്ഹുഡ്. അവര് തെരുവിലുണ്ടായിരുന്നില്ല. തെരുവിലുണ്ടായിരുന്നവര് ഭരണത്തിലും.
അത്കൊണ്ടാണ് കൊല്ലം ഒന്ന് കഴിയും മുമ്പ് ഈജിപ്ത് ഈ നിലയിലായത്. യഥാര്ത്ഥ ജനാഭിലാഷം തിരിച്ചറിയാതെ ഐ.എം.എഫ് വായ്പക്കായി മുട്ടിലിഴഞ്ഞും ബിക്കിനി ടൂറിസമാണ് എല്ലാ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിക്കുമുള്ള ഒറ്റമൂലിയെന്ന് വിശ്വസിച്ചും ഇസ്രാഈലിനെ പിണക്കാതെ രാഷ്ട്രീയ അധികാരത്തില് മാത്രം മനസ്സുറപ്പിച്ചും ഭരിച്ച മുഹമ്മദ് മുര്സി തന്റെ പതനം സ്വയം തിരഞ്ഞെടുക്കുകയായിരുന്നു.
ഇപ്പോള് ഈജിപ്തില് അക്രമം അഴിച്ചുവിടുന്ന മുര്സി അനുകൂലികളും “ജന”ത്തിന്റെ പട്ടികയിലാണല്ലോ. വേണമെങ്കില് ഇക്കാര്യത്തില് വലിയ തര്ക്കവുമാകാം. പക്ഷേ, മുര്സി രാജിവെക്കണമെന്ന് തെരുവില് ആര്ത്തു വിളിച്ചത്് സൈന്യമായിരുന്നില്ല.
വിചാരണ നേരിടുന്ന ഹുസ്നി മുബാറക്കിന്റെ അനുയായികള് മാത്രമാണ് തെരുവില് മുദ്രാവാക്യം വിളിച്ചതെന്നും പ്രസിഡന്റിന്റെ കൊട്ടാരം വളഞ്ഞതെന്നും ബ്രദര്ഹുഡും അവരുടെ ആശയബന്ധുക്കളും പറയുമ്പോഴും അവര്ക്ക് തന്നെയറിയാം അത് വസ്തതുതയല്ലെന്ന്. ഒരു വര്ഷം മുമ്പ് മുബാറക്കിനെ താഴെയിറക്കിയ ജനകീയ മുന്നേറ്റത്തിന് സമാനമായിരുന്നു ഇത്തവണത്തേതും.
കൃത്യമായ നേതൃത്വം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. സാല്വേഷന് ഫ്രണ്ട് പോലുള്ള പ്രതിപക്ഷ കൂട്ടായ്മകള് അതിനെ പിന്തുണച്ചുവെന്ന് മാത്രം. എല്ബറാദിയെപ്പോലുള്ള നേതാക്കള് ഒരു ഘട്ടത്തില് പ്രക്ഷോഭകര്ക്കൊപ്പം വരികയും ചെയ്തു. തംറദ് (ദി റിബല്) എന്ന് വിളിക്കപ്പെട്ട ഒരുതരം അയഞ്ഞ പ്രസ്ഥാനമായാണ് ഇത്തവണത്തെ ഭരണ വിരുദ്ധ ക്യാമ്പയിന് തുടങ്ങിയത്.
മുര്സി സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്ന പ്രമേയത്തിന് താഴെ അവര് രണ്ട് കോടിയിലേറെ ഒപ്പ് ശേഖരിച്ചു. പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പില് മുര്സി നേടിയ വോട്ടിനേക്കാള് കൂടുതലാണ് ഈ ഒപ്പുകളെന്നതിനാല് അദ്ദേഹത്തിന് അധികാരത്തില് തുടരാന് അര്ഹതയില്ലെന്ന് തംറദ് വാദിച്ചു.
ഈ യുക്തി യുവാക്കള് ഏറ്റെടുത്തു. അല് അസ്ഹറില് നിന്നുള്ള പിന്തുണയുണ്ടായിരുന്നു അവര്ക്ക്.
അല്നൂര് പോലുള്ള സലഫിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പുകള് മുര്സിയുടെ കാവലിനുണ്ടായിട്ടും അറബ് മേലാളന്മാരുടെ പിന്തുണയുണ്ടായിട്ടും പിടിച്ച് നില്ക്കാന് അദ്ദേഹത്തിന് സാധിക്കാതിരുന്നത് ഒരു ഗ്രൂപ്പിലും പെടാത്ത മനുഷ്യര് പ്രക്ഷോഭത്തില് അണി ചേര്ന്നത്കൊണ്ടാണ്.
തഹ്രീര് ചത്വരം തന്നെയായിരുന്നു ഇത്തവണയും മുന്നേറ്റത്തിന്റെ കേന്ദ്ര സ്ഥാനം. ലക്ഷങ്ങള് അവിടെ തമ്പടിച്ചു. തൊട്ടപ്പുറത്ത് മുര്സി അനുകൂലികളും. രാജ്യത്താകെ ഇരു പക്ഷവും ഏറ്റുമുട്ടി.
അല്നൂര് പോലുള്ള സലഫിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പുകള് മുര്സിയുടെ കാവലിനുണ്ടായിട്ടും പിടിച്ച് നില്ക്കാന് അദ്ദേഹത്തിന് സാധിക്കാതിരുന്നത് ഒരു ഗ്രൂപ്പിലും പെടാത്ത മനുഷ്യര് പ്രക്ഷോഭത്തില് അണി ചേര്ന്നത്കൊണ്ടാണ്.
അന്നും ഇന്നും ഈ ചര്ച്ചകള്ക്ക് അമേരിക്കയടക്കമുള്ള വന് ശക്തികള് ഇടനിലക്കാരായി. അധികാരമൊഴിയുന്നതാണ് നല്ലതെന്ന് തങ്ങളുടെ അടുത്ത ചങ്ങാതിയായ മുബാറക്കിനെ അന്ന് സാമ്രാജ്യത്വം ഉപദേശിച്ചു. സൈന്യത്തിന് അധികാരം കൈമാറാന് നിര്ദേശിച്ചു.
മുര്സിയുടെ പതനം ഉറപ്പായപ്പോള് ഇത്തവണയും അമേരിക്കന് പ്രസിഡന്റ് ഈജിപ്തിനെ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഈ സമാനതകള്ക്കിടയില് ആ ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരം പിറക്കുന്നു. മുര്സിയെ പുറത്താക്കിയത് ഈജിപ്തിലെ ജനതയാണ്.
തഹ്രീര് ചത്വരത്തില് ആര്ത്തിരമ്പിയവരില് ജനതയുടെ എത്ര ശതമാനം വരുമെന്ന ലളിത ഗണിതം മാത്രമാണ് തര്ക്കിക്കുന്നവര്ക്ക് ഉന്നയിക്കാനുള്ളത്. മുബാറക്കിനെ പുറത്താക്കിയത് ജനങ്ങളും മുര്സിയെ അട്ടിമറിച്ചത് സൈന്യവുമാകുന്നതെങ്ങനെ? ഇരുവരുടെയും വിധി നിര്ണയിച്ചത് തെരുവിലെ കൊടുങ്കാറ്റ് തന്നെയാണ്.
വേരറ്റ് മറിഞ്ഞ് വീണ വന്മരത്തിന്റെ ശൂന്യതയിലേക്ക് സൈന്യം കയറിയിരിക്കുകയാണ് ചെയ്തത്. തീര്ച്ചയായും അതിന്റെ ഉത്തരവാദിത്വം ഭരണം കൈയാളിയവര്ക്ക് തന്നെയാണ്.
നേരിട്ട് ഭരണം ഏറ്റെടുക്കാന് ബ്രദര്ഹുഡ് തീരുമാനിച്ചതില് നിന്ന് തുടങ്ങുന്നു പിഴവ്. ലിബറലുകളെ ഉള്പ്പെടുത്തി പ്രത്യക്ഷത്തില് ഇറങ്ങാതെ കളിച്ചിരുന്നുവെങ്കില് തുടര്ച്ചയിലേക്ക് കുതിക്കാന് ഇഖ്വാന് സാധിക്കുമായിരുന്നു.[]
അപാരമായ പ്രതീക്ഷകളാണ് മുര്സി നല്കിയത്. അത് അധികാര വൃക്ഷത്തിന് താങ്ങാവുന്നതില് അധികാമായിരുന്നു. തകര്ന്നടിഞ്ഞ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയാണല്ലോ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൈയില് വന്ന് ചേര്ന്നത്.
രൂക്ഷമായ തൊഴിലില്ലായ്മ, വിലക്കയറ്റം, വിദേശനാണ്യ പ്രതിസന്ധി, തര്ന്നടിഞ്ഞ അടിസ്ഥാന സൗകര്യ മേഖല. എല്ലാത്തിനും ഉപരി ഇന്ധന ക്ഷാമം. ഐ.എം.എഫ് വായ്പ തരപ്പെടുത്താനായി വരുത്തിയ സാമ്പത്തിക പരിഷ്കരണങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ഇന്ധന സബ്സിഡി പിന്വലിക്കാന് മുര്സി നിര്ബന്ധിതനായി.
ഇന്ധന പ്രതിസന്ധി മുര്സിയെ തകര്ക്കാന് വെച്ച ടൈം ബോംബെന്നാണ് വിദഗ്ധര് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. വിദേശത്ത് അദ്ദേഹം നേടിയ വിജയങ്ങള് സ്വദേശത്തെ പരാജയങ്ങളില് ഒലിച്ച് പോയി.
ക്രൂരമായ പരിഷ്കരണങ്ങള്ക്ക് മുര്സി മുതിര്ന്നിട്ടും ആവശ്യത്തിന് ഐ.എം.എഫ് വായ്പ ലഭിച്ചില്ല. ആയിരക്കണക്കിന് വ്യവസായ സ്ഥാപനങ്ങള് അടച്ചു പൂട്ടി. പമ്പുകള്ക്ക് മുന്നില് മണിക്കൂറുകള് ക്യൂനില്ക്കുകയെന്നത് പൗരന്മാരുടെ ദിനചര്യയായി മാറി.
ഓരോ ക്യൂവും ഓരോ രാഷ്ട്രീയ സംവാദ വേദിയായിരുന്നു. സര്ക്കാറിനെതിരായ അമര്ഷം അവിടെ ഒഴുകിപ്പരന്നു. ശക്തമായി ആഞ്ഞടിക്കണമെന്ന ധാരണ രൂപപ്പെടുന്നത് ഇത്തരം അനൗപചാരിക മണ്ഡലങ്ങളില് നിന്നാണ്. ക്രമസമാധാന പ്രശ്നങ്ങള് ഇതിന്റെ സൂചനകളാണ്.
കൈവന്ന അധികാരം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്ന മുര്സിയെ ഹുസ്നി മുബാറക്കിനേക്കാള് കഷ്ടമെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് കാര്യങ്ങള് എത്തിച്ചേര്ന്നു.
ഇതെല്ലാം കാണുമ്പോഴും ജനങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക ആധി പരിഹരിക്കാനല്ല മുര്സി ശ്രമിച്ചത്. മറിച്ച് ഭരണഘടനാ ഭേദഗതിയിലൂടെ തന്റെ അധികാരം ഭദ്രകമാക്കാന് ശ്രമിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. നീതിന്യായ വിഭാഗത്തിനും മുകളില് തന്നെ പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നതായിരുന്നു ആ ഭേദഗതി.
പുതിയ ഭരണഘടനക്ക് അംഗീകാരം തേടി ഹിതപരിശോധനക്കായി പിന്നെ ശ്രമം. ശ്രദ്ധ മുഴുവന് അങ്ങോട്ടു പോയി. തണുത്ത പ്രതികരണമാണ് ജനം ഹിതപരിശോധനക്ക് നല്കിയത്. പകുതി പേരും പങ്കെടുത്തതേയില്ല. അപ്പോഴെങ്കിലും രോഗമറിഞ്ഞ് ചികിത്സിക്കണമായിരുന്നു.
കൈവന്ന അധികാരം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്ന മുര്സിയെ ഹുസ്നി മുബാറക്കിനേക്കാള് കഷ്ടമെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് കാര്യങ്ങള് എത്തിച്ചേര്ന്നു. അങ്ങനെ മുര്സിയെ മുര്സി തന്നെ അട്ടിമറിച്ചു. അങ്ങനെ തന്റെ കൂടെനില്ക്കുന്ന പകുതി മന്ത്രിമാരും രാജിവെച്ചൊഴിഞ്ഞ് തികച്ചും ഒറ്റപ്പെട്ടാണ് അദ്ദേഹം പടിയിറങ്ങിയിരിക്കുന്നത്.
ഒന്നാം തഹ്രീര് പ്രക്ഷോഭത്തിന് ശേഷം മുബാറക്കിന്റെ പതനത്തോടെ അധികാരം ചെന്നെത്തിയത് സൈനിക കൗണ്സിലിലായിരുന്നുവല്ലോ. അന്ന് അധികാരം കൈമാറാനും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്താനും ജനറല് തന്ത്വാവി തയ്യാറായില്ല. അങ്ങനെയാണ് ജനം രണ്ടാമതും തഹ്രീറിലേക്ക് കുതിച്ചത്.
പക്ഷേ ആ പ്രക്ഷോഭത്തെ ബ്രദര്ഹുഡ് പിന്തുണച്ചില്ല. അവര് സൈന്യവുമായി സമവായത്തിലായിരുന്നു. തങ്ങള്ക്ക് മേല്ക്കൈ കിട്ടുമെന്നുറപ്പുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നീണ്ടുപോകുമോയെന്ന ആശങ്ക അവര് പരിഹരിച്ചത് സൈന്യവുമായി കൈകോര്ത്തു കൊണ്ടാണ്. ഇന്ന് സൈന്യത്തിനെതിരെ രംഗത്തിറങ്ങുന്ന ഇസ്ലാമിസ്റ്റുകള് മറവിരോഗം ബാധിച്ചവരാണെന്ന് പറയുന്നത് അത്കൊണ്ടാണ്.
പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിലെ വോട്ടിങ് പാറ്റേണ് മാത്രം പരിശോധിച്ചാല് ഇത് വ്യക്തമാകും. പ്രതിപക്ഷ പക്ഷത്ത് സമവായത്തിനുള്ള സാധ്യതകള് അടച്ച് ഡോ. അബ്ദുല് മുനീം അബ്ദുല് ഫത്താഹും ഹംദിന് സ്വബാഹിയും മുര്സിക്ക് എതിരാളികളായി രംഗത്തെത്തി.
ഒന്നാം ഘട്ടത്തില് സ്വബാഹി 20 ശതമാനം വോട്ട് നേടി. ഫത്തഹ് 17ശതമാനവും. മുര്സി നേടയിത് 20 ശതമാനം വോട്ടായിരുന്നു. ആര്ക്കും 50 ശതമാനത്തില് കൂടുതല് വോട്ട് ലഭിക്കാത്തതിനാല് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് രണ്ടാം ഘട്ടത്തിലേക്ക് നീങ്ങി. ഒരുമിച്ച് നിന്നാല് മുര്സിയെ തോല്പ്പിക്കാമായിരുന്നുവെന്ന് ഈ കണക്കുകള് കാണിക്കുന്നു.
വിപ്ലവാനന്തരം നടന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പകളില് ജനപങ്കാളിത്തം ക്രമാനുഗതമായി കുറയുന്നതാണ് കണ്ടത്. ഒടുവില് മുര്സിക്ക് അധികാരം സമ്മാനിച്ച വോട്ടെടുപ്പില് ജനതയുടെ പകുതിപോലും ബൂത്തിലെത്തിയില്ല.
വരും നാളുകള് ഈജിപ്തിന് നിര്ണായകമാണ്. അമേരിക്കയില് നിന്ന് കോടിക്കണക്കിന് ഡോളര് കൈപ്പറ്റുന്ന സൈന്യമാണ് നാടുഭരിക്കുന്നത്. അദ്ലി മന്സൂര് മറ്റൊരു ഇസ്സാം ശറഫ് മാത്രമാണ്.
മുഹമ്മദ് എല്ബറാദിയില് ഒരു പ്രതീക്ഷക്കും വകയില്ല. യഥാര്ത്ഥ ജനായത്ത സര്ക്കാറിനായി ഈജിപ്തുകാര് ഇനിയും പ്രക്ഷോഭത്തിനിറങ്ങേണ്ടി വരും.
ടുണീഷ്യ ഇജിപ്തിലേക്കുള്ള കവാടമായിരുന്നു.അത്കൊണ്ട് ഈജിപ്തില് നിന്ന് ടുണീഷ്യയിലേക്കും സിറിയയിലേക്കും ലിബിയയിലേക്കുമൊക്കെ പ്രവണതകള് പറന്ന് ചെല്ലും.
ലേഖകന്റെ ഇ മെയില് വിലാസം: musthafaerrekkal@gmail.com