അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡോട്ട് ഓര്‍ഗിന് ഇന്ത്യ വിലങ്ങിട്ടിരിക്കുന്നു അതാണ് നിരാശയ്ക്ക് കാരണം. ഒരു ബില്ല്യണിലധിക മുള്ള ഇന്ത്യയിലെ ജനങ്ങള്‍ക്ക് “കഷ്ടപ്പെട്ട് ബുദ്ധിമുട്ടി” ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഫ്രീയായിട്ട് കൊടുക്കുവാന്‍ തയ്യാറായി വന്നപ്പോള്‍ ആ ഫ്രീ ഞങ്ങള്‍ക്ക് വേണ്ട എന്ന് ഇന്ത്യക്കാര്‍ പറയുമെന്ന് സ്വപ്നത്തില്‍ പോലും കരുതിയില്ല.
എന്ത് ഫ്രീ കിട്ടിയാലും മുന്നും പിന്നും നോക്കാതെ ചാടി വീഴുന്നവരാണ് ഇന്ത്യക്കാരെന്ന് കരുതിയിരുന്നു. ചങ്ക് പൊട്ടിപ്പോയി. എന്ത് മാത്രം പ്രതീക്ഷകളായിരുന്നു. മോദിയെ അമേരിക്കയിലേക്ക് കൊണ്ട് പോകുന്നു. ഫേസ്ബുക്ക് ഓഫീസില്‍ സത്കരിക്കുന്നു. കെട്ടിപ്പിടിക്കുന്നു. ഇതുവരെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു നോക്കാത്ത പയ്യന്‍ ഒരു സുപ്രഭാതത്തില്‍ ഇവിടെ വന്നിറങ്ങുന്നു. കോളേജുകള്‍ സന്ദര്‍ശിക്കുന്നു.
നഗരങ്ങളിലും ഗ്രാമങ്ങളിലും തേരാ പേരാ കറങ്ങി നടക്കുന്നു. താജ് മഹലില്‍ പോയിട്ട് ഇതുപോലൊരു സൗന്ദര്യം ഭൂമിയില്‍ വേറെയെവിടെയും കണ്ടിട്ടില്ല എന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു. ഇന്ത്യ വിട്ടു പോകാന്‍ മനസ്സ് അനുവദിക്കുന്നില്ല എന്ന് തേങ്ങുന്നു. വീണ്ടും വീണ്ടും വരുമെന്ന് ആണയിടുന്നു. എന്ത് ചെയ്യാം. ഇന്ത്യക്കാരെ കയ്യിലെടുക്കാന്‍ പറ്റുമെന്ന് പി.ആര്‍ ഏമാന്മാര്‍ പറഞ്ഞു കൊടുത്ത എല്ലാ അളിഞ്ഞ നമ്പറുകളും ഇറക്കി നോക്കിയെയെങ്കിലും ഇന്ത്യന്‍ ടെലെകോം റെഗുലേറ്ററി അതോറിറ്റി (ട്രായ്) വളരെ കൂളായി പറഞ്ഞു കളഞ്ഞു, “പോ മോനെ ദിനേശാ” എന്ന്.
ടെലഫോണ്‍ റെഗുലേറ്ററി അതോറിറ്റിക്ക് മുന്നില്‍ പ്രധാനമായും രണ്ട് ഓപ്ഷനുകളാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഒന്നുകില്‍ ഇന്റര്‍നെറ്റിന്റെ പൂട്ടും താക്കോലും സക്കര്‍ബര്‍ഗിനെ ഏല്‍പിച്ച് കാശിക്ക് പോകുക, അല്ലെങ്കില്‍ “താജ്മഹല്‍ കണ്ട് ചിറിയും തുടച്ചേച്ച് തിരിച്ചു പോടാ ചെക്കാ, ഇവിടുത്തെ കാര്യം ഞങ്ങള്‍ നോക്കിക്കൊള്ളാം” എന്ന് തുറന്നങ്ങ് പറയുക.
ഇതില്‍ രണ്ടാമത്തെ ഓപ്ഷന്‍ തിരഞ്ഞെടുക്കുവാന്‍ ട്രായ് ധൈര്യം കാണിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇങ്ങനെയൊരു തീരുമാനം പറയാന്‍ ട്രായ്ക്ക് ധൈര്യം നല്‍കിയത് നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ നെഞ്ചളവായിരുന്നില്ല , മറിച്ച് ഇന്ത്യയിലെ ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോക്താക്കളുടെ നിതാന്ത ജാഗ്രതയും ചെറുത്തു നില്‍പുമായിരുന്നു. ഡിജിറ്റല്‍ മീഡിയയുടെ വികാസ പരിണാമത്തില്‍ എക്കാലവും ഓര്‍ക്കുന്ന ചരിത്രപരവും ധീരവുമായ ഒരു തീരുമാനമാണ് ട്രായ് നടത്തിയത്. ഈ തീരുമാനം ഇന്ത്യയിലെ ഇന്റര്‍നെറ്റിന്റെ ഭാവിയെ മാത്രമല്ല, ലോകത്തിന്റെ ഡിജിറ്റല്‍ ചട്ടക്കൂടില്‍ തന്നെ ക്രിയാത്മകമായ ചില ചിന്തകള്‍ക്ക് തുടക്കം കുറിക്കും.
ഒരു വ്യക്തി എന്ന നിലയില്‍ വലിയ മാനവിക മൂല്യങ്ങള്‍ പ്രകടിപ്പിക്കുകയും വളരെ ക്രിയാത്മകമായി സാമൂഹിക ഇടപെടലുകള്‍ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു ചെറുപ്പക്കാരനാണ് ഫേസ്ബുക്ക് സ്ഥാപകനായ മാര്‍ക്ക് സക്കര്‍ബര്‍ഗ്. അദ്ദേഹം ഉണ്ടാക്കിയെടുത്ത ഈ പ്ലാറ്റ്‌ഫോം ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലെന്ന പോലെ ഇന്ത്യയിലും കോടിക്കണക്കിനാളുകളുടെ നിത്യജീവിതത്തിന്റെ ഒഴിച്ചു കൂടാനാവാത്ത ഭാഗമാണ്. അക്കാര്യത്തില്‍ അദ്ദേഹത്തോട് ആദരവും ബഹുമാനവുമുണ്ട്.
ദിവസവും മണിക്കൂറുകള്‍ ഈ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമില്‍ ചിലവഴിക്കുന്നവരുണ്ട്. എന്നിട്ടും എന്ത് കൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം മുന്നോട്ട് വെച്ച, വളരെ മാനുഷികവും പുരോഗമനപരവുമെന്ന് തോന്നുന്ന ഒരു സംരംഭത്തെ ഇന്ത്യയിലെ ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോക്താക്കളില്‍ ഭൂരിഭാഗവും എതിര്‍ക്കാന്‍ തയ്യാറായത്. സാധാരണക്കാരായ പലര്‍ക്കുമുണ്ടാകാവുന്ന ചോദ്യമാണിത്.
അടുത്തപേജില്‍ തുടരുന്നു
പയ്യന്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുമെന്ന് കരുതുക വയ്യ. ഇന്നലെ ഇട്ടിരിക്കുന്ന പോസ്റ്റില്‍ അതാണ് പറയുന്നത്. “ഇന്ത്യയെ നന്നാക്കാന്‍” തന്നെയാണ് തന്റെ ലക്ഷ്യമെന്നും പിന്മാറുന്ന പ്രശ്‌നമില്ലെന്നും ആണയിടുന്നുണ്ട്. കോടികളുമായി നമ്മുടെ രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കളേയും പാര്‍ട്ടികളേയും ചാക്കിടാന്‍ ഫേസ്ബുക്ക് തയ്യാറായി എന്ന് വരും. അതുകൊണ്ട് ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്ന ഓരോ പൗരനും ജാഗ്രതയോടെ ഇരിക്കണം.
അതുകൊണ്ട് തന്നെ പല പിന്നോക്ക രാജ്യങ്ങളിലും ഇന്റര്‍നെറ്റ് സാധാരണക്കാര്‍ക്ക് ഇന്നും അപ്രാപ്യമാണ്. അവര്‍ക്ക് കൂടി ഇന്റര്‍നെറ്റ് സൗജന്യമായി ലഭ്യമാക്കാനുള്ള പദ്ധതിയാണ് ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡോട്ട് ഓര്‍ഗിലൂടെ മാര്‍ക്ക് സക്കര്‍ബര്‍ഗ് മുന്നോട്ട് വെച്ചത്. ഇത്രയും തങ്കപ്പെട്ട ഒരു പദ്ധതിയുമായി വന്ന ഈ പൊന്ന് പോലുള്ള മനുഷ്യനെ നിങ്ങളെന്തിനാണ് എതിര്‍ക്കുന്നത് എന്ന ചോദ്യം ഇവിടെ ഉയരാം.
അവിടെയാണ് ഫേസ്ബുക്കിന്റെ ചൂണ്ടയും കൊളുത്തും നമ്മുടെ ശ്രദ്ധയില്‍ പെടേണ്ടത്. ഫ്രീയായി നല്‍കുന്നു എന്ന് പറയുന്നത് ഇര കോര്‍ത്ത ഒരു ചൂണ്ടയാണ്. ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഫ്രീയായി നല്‍കുന്നില്ല. പകരം ഫേസ്ബുക്ക് ഫ്രീയായി നല്‍കും. കൂടെ അവരുടെ കമ്പനിയുമായി കരാറില്‍ ഏര്‍പെട്ട വന്‍കിട കമ്പനികളുടെ സൈറ്റുകളും സേവനങ്ങളും ഫ്രീയായി ലഭിക്കും.
ഗൂഗിളില്‍ ഒരു വിവരം തിരയണമെങ്കില്‍ അതിന് കാശ് വേറെ കൊടുക്കണം. കാരണം ഗൂഗിള്‍ ഇവന്മാരുടെ ഫ്രീ ബേസിക്‌സ് എന്ന് പുനര്‍നാമകരണം ചെയ്ത ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡോട്ട് ഓര്‍ഗില്‍ ഇല്ല. എന്തിന് ഗൂഗിള്‍, നിങ്ങള്‍ക്ക് ഒരു പത്രത്തിന്റെയോ വെബ് പോര്‍ട്ടലിന്റെയോ സൈറ്റ് സന്ദര്‍ശിക്കണമെങ്കില്‍ അതിന് ഡാറ്റ കണക്ഷന്‍ വേറെ എടുക്കണം.
ഗൂഗിളില്‍ ഒരു വിവരം തിരയണമെങ്കില്‍ അതിന് കാശ് വേറെ കൊടുക്കണം. കാരണം ഗൂഗിള്‍ ഇവന്മാരുടെ ഫ്രീ ബേസിക്‌സ് എന്ന് പുനര്‍നാമകരണം ചെയ്ത ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡോട്ട് ഓര്‍ഗില്‍ ഇല്ല. എന്തിന് ഗൂഗിള്‍, നിങ്ങള്‍ക്ക് ഒരു പത്രത്തിന്റെയോ വെബ് പോര്‍ട്ടലിന്റെയോ സൈറ്റ് സന്ദര്‍ശിക്കണമെങ്കില്‍ അതിന് ഡാറ്റ കണക്ഷന്‍ വേറെ എടുക്കണം.
ഈ പദ്ധതി ലോകവ്യാപകമായി പ്രചാരത്തിലായിക്കഴിഞ്ഞാല്‍ ഫേസ്ബുക്കിന്റെ നെറ്റ്‌വര്‍ക്കില്‍ പെടാത്തവനൊക്കെ ഇന്റര്‍നെറ്റിന് പുറത്താകും എന്ന് ചുരുക്കം. ഫ്രീയായി കുറെ സൈറ്റുകള്‍ കിട്ടുമ്പോള്‍ അതിന് പുറത്തേക്ക് കാശ് ചിലവാക്കിപ്പോകാന്‍ ആളുകള്‍ മടിക്കുമെന്ന സിമ്പിള്‍ ലോജിക്കാണ് ഇന്റര്‍നെറ്റില്‍ എന്ത് കാണണമെന്നും കാണരുതെന്നും തീരുമാനിക്കാനുള്ള കുത്തക സ്ഥാപിച്ചെടുക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ക്ക് അടിത്തറ പാകുന്നത്.
ഫ്രീ ബേസിക്‌സില്‍ ഇടം കിട്ടിയവരൊക്കെ സവര്‍ണ വരേണ്യന്മാരും മറ്റുള്ളവര്‍ അധ:കൃത പാര്‍ശ്വവത്കൃതരുമായി രൂപം മാറും. അവര്‍ ഫേസ്ബുക്ക് തമ്പുരാന്റെ കാരുണ്യം കാത്ത് കഴിയണം. അവര്‍ ചോദിക്കുന്ന കാശ് കൊടുത്ത് ആ ഗ്രൂപ്പില്‍ കയറിപ്പറ്റണം. അങ്ങനെ ഒരു കുത്തക രൂപപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാല്‍ പിന്നെ ആ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമില്‍ കയറിപ്പറ്റുന്നന്നതിന് ഫേസ്ബുക്ക് നിശ്ചയിക്കുന്ന തുകയും നിബന്ധനകളും ബാധകമാകും. വേണേല്‍ ചേര്‍ന്നാല്‍ മതി, ഇല്ലെങ്കില്‍ പടിക്ക് പുറത്ത് നില്‍ക്കാം എന്ന അവസ്ഥ. എല്ലാ കുത്തകകളും രൂപപ്പെട്ടു വരുന്നത് ഇങ്ങനെ തന്നെയാണ്. ആദ്യം അല്‍പം ഫ്രീ കൊടുത്ത് ആളെക്കൂട്ടും. മാര്‍ക്കറ്റ് കയ്യിലായിക്കഴിഞ്ഞാല്‍ തനിസ്വരൂപം പുറത്ത് വരും.
അടുത്തപേജില്‍ തുടരുന്നു
ഗൂഗിള്‍ നോക്കുന്ന ഡാറ്റക്ക് ഒരു നിരക്ക്, എയര്‍ലൈന്‍ ബുക്കിങ്ങുകള്‍ക്ക് മറ്റൊരു നിരക്ക്, കളികള്‍ക്കും വിനോദങ്ങള്‍ക്കും വേറെ നിരക്ക് എന്നിങ്ങനെ. പലരും ഉദാഹരിച്ചത് പോലെ വൈദ്യുതി ബില്ലിടുമ്പോള്‍ ഉപയോഗിച്ച യൂനിറ്റ് കണക്കാക്കി ചാര്‍ജ് ചെയ്യുന്നതിന് പകരം എന്ത് ഉപയോഗിക്കുന്നു എന്നതിനെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തി നിരക്ക് നിശ്ചയിക്കുന്ന പോലെ.. ഫാന്‍ കറക്കിയാല്‍ ഒരു നിരക്ക്, വാഷിങ്ങ് മെഷീന് മറ്റൊരു നിരക്ക്, ലൈറ്റിട്ടാല്‍ വേറൊരു നിരക്ക്..
കാശ് കൊടുത്ത് വായിക്കാന്‍ മാത്രമുള്ള ഉരുപ്പടിയൊന്നും ഞാന്‍ എഴുതുന്നില്ല താനും. പിന്നെ എന്റെ മുന്നിലുള്ള ഓപ്ഷന്‍ ഈ ബ്ലോഗ് ഫേസ്ബുക്കിന്റെ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമില്‍ ഉള്‍പെടുത്താമോ എന്ന് ചോദിച്ചു കൊണ്ട് സക്കറണ്ണനെ സമീപിക്കുകയാണ്. അപ്പോഴാണ് പുള്ളിയുടെ യഥാര്‍ത്ഥ സ്വഭാവം ഞാന്‍ അറിയാന്‍ പോകുന്നത്. ചോദിക്കുന്ന കാശ് കൊടുക്കണം. അല്ലെങ്കില്‍ തിരിച്ചു പോരണം. നിര്‍ബന്ധിക്കുന്നില്ല, വേണേല്‍ മതി എന്ന കുത്തക നിലപാട് ആവര്‍ത്തിക്കുമെന്ന് ചുരുക്കം.
ഡെവലപ്പര്‍മാര്‍ക്ക് ഇഷ്ടം പോലെ ഈ പ്ലാറ്റ്‌ഫോം ഉപയോഗിക്കാം എന്ന് സക്കര്‍ബര്‍ഗ് പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും Conditions Apply എന്നതൊരു യാഥാര്‍ത്ഥ്യമാണ്, ആ യാഥാര്‍ത്ഥ്യം അവസാനിക്കുന്നത് കാശിലായിരിക്കുമെന്നത് അവിതര്‍ക്കിതവും. കുത്തക പൂര്‍ണമായി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞ ശേഷമേ അവയില്‍ പലതും പുറത്തു വരൂ എന്ന് മാത്രം. ഈ പൊല്ലാപ്പിനു സമാന്തരമായി മറ്റൊരു സാധ്യതയും നാം മുന്‍കൂട്ടി കാണണം.
ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡാറ്റകളില്‍ വിവേചനം കാണിക്കുന്നു എന്നിടത്താണ് ഇന്റര്‍നെറ്റ് സമത്വം അഥവാ നെറ്റ് ന്യൂട്രാലിറ്റി എന്ന അടിസ്ഥാന സങ്കല്‍പവുമായി ഫ്രീ ബേസിക്‌സ് കൊമ്പ് കോര്‍ക്കുന്നത്. ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നവന്‍ ഇപ്പോള്‍ കാശ് കൊടുക്കുന്നത് അവന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഡാറ്റക്ക് അനുസരിച്ചാണ്. ഏത് സൈറ്റില്‍ പോകുന്നുവെന്നതോ എന്ത് സേവനം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നുവെന്നതോ നോക്കിയിട്ടല്ല, എത്ര ഡാറ്റ ഉപയോഗിച്ചു എന്ന് നോക്കിയാണ് പാക്കേജുകള്‍ക്ക് കാശ് കൊടുക്കുന്നത്.
ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഡാറ്റകളില്‍ വിവേചനം കാണിക്കുന്നു എന്നിടത്താണ് ഇന്റര്‍നെറ്റ് സമത്വം അഥവാ നെറ്റ് ന്യൂട്രാലിറ്റി എന്ന അടിസ്ഥാന സങ്കല്‍പവുമായി ഫ്രീ ബേസിക്‌സ് കൊമ്പ് കോര്‍ക്കുന്നത്. ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നവന്‍ ഇപ്പോള്‍ കാശ് കൊടുക്കുന്നത് അവന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഡാറ്റക്ക് അനുസരിച്ചാണ്. ഏത് സൈറ്റില്‍ പോകുന്നുവെന്നതോ എന്ത് സേവനം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നുവെന്നതോ നോക്കിയിട്ടല്ല, എത്ര ഡാറ്റ ഉപയോഗിച്ചു എന്ന് നോക്കിയാണ് പാക്കേജുകള്‍ക്ക് കാശ് കൊടുക്കുന്നത്.
പത്രം വായിക്കുകയോ യൂറ്റൂബ് കാണുകയോ നെറ്റ് ഗെയിം കളിക്കുകയോ എന്തും ചെയ്യാം. ഡാറ്റക്കനുസരിച്ച് കാശ് കൊടുക്കുക, അല്ലെങ്കില്‍ അണ്‍ലിമിറ്റഡ് ഡാറ്റക്ക് സബ്‌സ്‌ക്രൈബ് ചെയ്യുക. എന്നാല്‍ ചില സൈറ്റുകള്‍ ഫ്രീ, ചിലതിന് കാശ് എന്ന രീതി വരുന്നതോടെ ഡാറ്റകളില്‍ വിവേചനമായി. ആ വിവേചനത്തിന്റെ രീതിശാസ്ത്രം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാല്‍ അടുത്ത പടി ഡാറ്റകള്‍ക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യസ്ത നിരക്കുകള്‍ വരിക എന്നതാണ്.
അടുത്തപേജില്‍ തുടരുന്നു
ഫ്രീ ബേസിക്‌സില്‍ ഇടം കിട്ടിയവരൊക്കെ സവര്‍ണ വരേണ്യന്മാരും മറ്റുള്ളവര്‍ അധ:കൃത പാര്‍ശ്വവത്കൃതരുമായി രൂപം മാറും. അവര്‍ ഫേസ്ബുക്ക് തമ്പുരാന്റെ കാരുണ്യം കാത്ത് കഴിയണം. അവര്‍ ചോദിക്കുന്ന കാശ് കൊടുത്ത് ആ ഗ്രൂപ്പില്‍ കയറിപ്പറ്റണം. അങ്ങനെ ഒരു കുത്തക രൂപപ്പെട്ടു കഴിഞ്ഞാല്‍ പിന്നെ ആ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമില്‍ കയറിപ്പറ്റുന്നന്നതിന് ഫേസ്ബുക്ക് നിശ്ചയിക്കുന്ന തുകയും നിബന്ധനകളും ബാധകമാകും.
അതായത് ഇന്റര്‍നെറ്റില്‍ കടന്നു കഴിഞ്ഞാല്‍ നിരക്കുകള്‍ ഇങ്ങനെ മാറി മറിഞ്ഞ് ഓരോ ക്ലിക്കിനും വ്യത്യസ്ത പണം കൊടുക്കുന്ന ഭ്രാന്തന്‍ വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് പതിയേ എത്തിപ്പെടും എന്നര്‍ത്ഥം. അത്തരമൊരു വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് ലോകത്തെ കൊണ്ട് ചെന്നെത്തിക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയാണ് സക്കര്‍ബര്‍ഗ് താജ്മഹലിന്റെ സൗന്ദര്യത്തെ പറ്റി വല്ലാതെ വാചാലനാകുന്നത്. നരേന്ദ്രമോദിയെക്കുറിച്ചും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വഭാവ ഗുണങ്ങളെക്കുറിച്ചും അടിക്കടി പോസ്റ്റിടുന്നത്.
നമ്മളെ എങ്ങിനെയെങ്കിലും അവന്റെ ഫ്രീ ബേസിക്‌സിന്റെ കുഴിയില്‍ ചാടിക്കണം. ചാടിക്കഴിഞ്ഞാല്‍ കുറച്ച് കാലം നമ്മളത് ആസ്വദിക്കും. മാര്‍ക്കറ്റ് കീഴടക്കിക്കഴിഞ്ഞാല്‍ പിന്നെയാണ് Conditions Apply എന്ന കയര്‍ നാല് ഭാഗത്ത് നിന്നും നമ്മെ വരിയാന്‍ പോകുന്നത്. ഇന്ത്യയില്‍ അംബാനിയുടെ റിലയന്‍സാണ് സക്കര്‍ബര്‍ഗിന്റെ പാര്‍ട്ടണര്‍. അതായത് അംബാനിയുടെ നെറ്റിലൂടെയായിരിക്കും ഫ്രീ ബേസിക്‌സ് എത്താന്‍ പോകുന്നത് എന്നര്‍ത്ഥം.. അപ്പോള്‍ പിന്നെ നമുക്ക് ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളൂ, എന്തൊക്കെ ഫ്രീയായി ലഭിക്കുമെന്നും ആ ഫ്രീക്ക് എത്ര ആയുസ്സുണ്ടാകുമെന്നും.
ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാല്‍ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന ഈ ചതി നമ്മള്‍ ഇന്ത്യക്കാര്‍ കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കി. തത്ക്കാലം നിന്റെ ഫ്രീ വേണ്ട, ഇവിടെ ഇപ്പോള്‍ ഉള്ളത് പോലെ മുന്നോട്ട് പോയാല്‍ മതി എന്ന് ട്രായ് സക്കര്‍ബര്‍ഗിന് മറുപടി കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. പരസ്യത്തിനും ലോബിയിങ്ങിനും മറ്റുമായി ചിലവാക്കിയ ശതകോടി ഡോളറുകള്‍ ഫേസ്ബുക്കിന് നഷ്ടമായി.
പക്ഷേ പയ്യന്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുമെന്ന് കരുതുക വയ്യ. ഇന്നലെ ഇട്ടിരിക്കുന്ന പോസ്റ്റില്‍ അതാണ് പറയുന്നത്. “ഇന്ത്യയെ നന്നാക്കാന്‍” തന്നെയാണ് തന്റെ ലക്ഷ്യമെന്നും പിന്മാറുന്ന പ്രശ്‌നമില്ലെന്നും ആണയിടുന്നുണ്ട്. കോടികളുമായി നമ്മുടെ രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കളേയും പാര്‍ട്ടികളേയും ചാക്കിടാന്‍ ഫേസ്ബുക്ക് തയ്യാറായി എന്ന് വരും. അതുകൊണ്ട് ഇന്റര്‍നെറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്ന ഓരോ പൗരനും ജാഗ്രതയോടെ ഇരിക്കണം.
ഓരോരുത്തരും വരാന്‍ പോകുന്ന ചതിക്കുഴികളെക്കുറിച്ച് ബോധവാന്മാരാകണം. എല്ലാ തലങ്ങളിലും വ്യാപകമായ ചര്‍ച്ചകളും ബോധവത്കരണ ശ്രമങ്ങളും വേണം. ഇന്റര്‍നെറ്റിനെ ഒന്നാകെ വിഴുങ്ങാനുള്ള കുത്തകകളുടെ ശ്രമങ്ങള്‍ക്കെതിരെ ഇന്റര്‍നെറ്റിലൂടെ തന്നെ പ്രതിരോധം തീര്‍ക്കണം.. സോഷ്യല്‍ മീഡിയ ഒറ്റക്കെട്ടായി നില്‍ക്കണം. കണ്ണും കാതും കൂര്‍പ്പിച്ചിരിക്കണം. നേരിയ ജാഗ്രതക്കുറവ് പോലും ദൂരവ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളിലേക്ക് ഡിജിറ്റല്‍ ലോകത്തെ കൊണ്ടെത്തിക്കും.
മ്യാവൂ: നമ്മുടെ മാധ്യമങ്ങള്‍ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന പോലെ “സുക്കര്‍ബര്‍ഗ്” എന്നല്ല “സക്കര്‍ബര്‍ഗ്” എന്നാണ് ആ പേരിന്റെ ഏറെക്കുറെ ശരിയായ ഉച്ചാരണം.